ارتباط زیر واحدهای گلوتنین سنگین و صفات مرتبط با کیفیت دانه در ارقام گندم نان

زیر واحدهای گلوتنین که تحت تاثیر عوامل وراثتی هستند تاثیر به سزایی در کیفیت خمیر گندم و نان حاصل از آن دارند. در این بررسی صفات مرتبط با کیفیت دانه در 32 رقم تجاری گندم به‌همراه زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی بالا با روش SDS-PAGE مورد ارزیابی قرار گرفتند. بر‌اساس نتایج، ارقام زاگرس، مارون، چناب و سیروان برترین ارقام از نظر زیرواحدهای گلوتنین با وزن مولکولی بالا بودند و ارقام بزوستایا، پارسی، گلستان، چناب، نیک‌نژاد، اترک، مرودشت، کرج2، خزر1، ویری‌ناک، رسول و مغان1 دارای ارزش کیفی مطلوبی نسبت به سایر ارقام بودند. بین آزمون ارتفاع رسوب SDS با آلل‌های *2 ، 10+5 و18+17 همبستگی مثبت و معنی‌داری وجود داشت. نتایج تجزیه به مولفه‌های اصلی تایید کرد که چهار مولفه می‌تواند 4/73 درصد از کل تغییرات ارزش کیفی نانوایی را توجیه کند. با توجه به این نتایج، غربال بر اساس صفات تاثیرگذار در این مولفه‌ها نظیر درصد پروتئین، میزان جذب آب، سختی دانه و حجم رسوب SDS می‌تواند مناسب باشد. بر اساس نتایج رگرسیون گام‌به‌گام، درصد سن‌زدگی، عدد زلنی، درصد پروتئین و وزن هزار دانه 8/76 درصد تغییرات ارتفاع رسوب را توجیه کردند. ارقام برگزیده از نظر امتیاز ژنوتیپی و آزمون‌های فیزیکی برای استفاده در برنامه‌های به‌نژادی تعیین شدند.